بیماری ام اس یکی از بیماریهای دستگاه اعصاب مرکزی ، یعنی مغز و نخاع می باشد بیماری مزمنی است که برای مدت طولانی ادامه یافته و معمولا در سنین بین 20 تا 40 سال بروز می کند .
این بیماری زنان را بیشتر از مردان گرفتار می کند ( به نسبت سه زن در برابر دو مرد ) میزان ابتلا به ام اس در اروپا تقریبا یک نفر از هر هزار نفر می باشد ، اما در منطقه خاورمیانه این نسبت 4/42 نفر از هر صد هزار نفر است .
برای اینکه بدانیم بیماری ام اس چگونه بروز می کند لازمست ابتدا ساختمان دستگاه عصبی را بشناسیم .
دستگاه عصبی از مغز و نخاع تشکیل شده ا ست . علاوه برآنها رشته های عصبی ، نقش تعیین کننده ای در انتقال اطلاعات حرکتی و حسی ایفاء می کنند .
هنگامیکه دچار بیماری ام اس می شوید ، چه اتفاقی رخ می دهد ؟
رشته های عصبی در مغز و نخاع توسط یک لایه محافظ به نام « میلین » (MYELIN) پوشیده شده اند ، که همانند یک ماده عایق عمل کرده و موجبات انتقال بسیار سریع اطلاعات از مغز به دیگر بخشهای بدن را فراهم می کند .
هنگامی که شخص دچار این بیماری می شود این لایه آسیب دیده و پیامهای ارسالی از دستگاه عصبی به کندی انتقال یافته و یا کلا متوقف می شوند .
این امر روی توان رشته های عصبی برای انتقال پیامها اثر می گذارد برای این آسیب دو علت وجود دارد ؛ پلاکهای التهابی کوچک در میلین ، صدمه دیدن و یا از بین رفتن میلین.
امکان دارد این التهاب برای چند هفته ادامه یافته و بعد از گذشت این مدت دستگاه عصبی به وضع طبیعی خود باز می گردد، و یا ممکن است این روند التهابی مجددا فعال شود و از خود ضایعاتی به جای بگذارد چنانچه میلین کلا از بین برود ، بازسازی آن امکان پذیر نیست .
عامل بیماری ام اس چیست ؟
عقیده همگان بر این است که ام اس معلول یک علت نیست ، بلکه معمولا مجموعه ای از عوامل سبب بروز این بیماری می شوند .
احتمال دارد که بیماران ام اس به علت عوامل ژنتیکی مستعد ابتلا به این بیماری باشند ، سپس به علت یک عامل ناشناخته محیطی ، بدن آنها حمله به سیستم اعصاب مرکزی را آغاز می کند .
طبقه بندی انوع بیماری ام اس :
ام اس عود کنند ه- بهبود یابنده
Relapsing Remitting Multiple Sclerosis
در این نوع ام اس ، وقفه هایی بین حمله ها وجود دارد ممکن است بیماری به کلی فروکش کرده یا شدت حمله کاهش پیدا کند . در دوران بهبودی بیماری ، ناتوانی در اعضا بیشتر نمی شود .
ام اس پیشرونده - عود کننده
Progressive Relapsing Multiple Sclerosis
در این نوع ام اس ، بیماری از ابتدا شدید و در حال پیشرفت می باشد و علاوه بر تشدید بیماری ، دورانهایی از فروکش و بهبودی وجود دارد که هنگام عود مجدد ، همراه با تشدید ناتوانی اعضا است .
ام اس پیشرنده ثانویه :
Secondary Progressive Multiple Sclerosis
این نوع بیماری به صورت فرم عود کننده - بهبود یابنده شروع شده و پس از مدتی فرم پیشرونده پیدا می کند سیر بیماری همراه با پیدایش حملات و یا بدون عود می باشد ؛ گاهی مابین حملات بهبودی مختصری مشاهده می گردد .
ام اس پیشرونده از ابتدای بیماری
Primary Progressive Multiple Sclerosis
این نوع ام اس از همان ابتدا با ناتوانی رو به ازدیاد اعضای بدن همراه بوده و مدت زمان فروکش کردن و بهبود بیماری موقت و کوتاه است .
بیماری ام اس چگونه پیشرفت می کند ؟
به سختی می توان گفت این بیماری در هر فرد چه روند پیشرفتی دارد . مسیری که بیماری ام اس طی می کند بستگی به شدت التهاب ضایعات میلین دارد . بروز التهاب از طریق تغییرات علائم بیماری قابل مشاهده است . این دوران به عود (RELAPSE) و یا شدت گرفتن (EXACERBATION) معروف می باشند ، و هنگامیکه التهاب فروکش می کند علائم بیماری کم می شوند و این به معنای فروکش کردن شدت علائم بیماری (REMISSION) و یا بهبودی (RECOVERY) است با این حال احتمالا برخی علائم باقی خواهند ماند و در برخی حالات این علائم برای چند هفته ادامه خواهند داشت ، و ممکن است با از بین رفتن میلین ، پیشرفتی تدریجی در علائم بیماری حاصل شود . با توجه به وجود موازنه ای بین عود بیماری و از بین رفتن تدریجی میلین ، می توان انواع این بیماری را از نظر بالینی طبقه بندی نمود .
علائمی که ممکن است با ابتلا به ام اس به وجود آیند ؟ کدامند ؟
چون رشته های عصبی در چند نقطه از دستگاه اعصاب مرکزی آسیب می بیند ؛ امکان دارد بیماران در معرض مجموعه متنوعی از علائم قرار گیرند که برخی از آنها بیشتر بروز کرده و برخی کمتر ظاهر می شوند این علائم شامل موارد زیر است :
- تاری دید
- کاهش نیروی عضلانی در دستها و پاها
- احساس کرختی و یا تیر کشدن در پاها و یا دستها
- احساس درد به هنگام راه رفتن
- ناتوانی در کنترل مثانه و روده ها
- مشکلات جنسی
- عدم تعادل
- خستگی
- نا توانی در فکر کردن
- تغییرات مزاج / افسردگی
بیماری ام اس چگونه درمان می شود ؟
ام اس بیماری مزمنی است که نمی توان آن را به طور کامل مداوا نمود ، ولی این به معنای عدم امکان درمان آن نیست ، درمانهای رایج عبارتند از :
کورتیکواستروئیدها :
این مواد به عنوان ضد التهاب معروف هستند و هیچ تاثیری در پیشروی بیماری ام اس ندارند . ولی می توانند شدت عود بیماری را کاهش دهند . تاثیرشان روی علائم حرکتی بیشتر از علائم حسی و تعادلی می باشد.
اینترفرونها :
اینترفرونها از پروتئین های طبیعی خالص ساخته می شوند و به سه نوع آلفا ، بتا و گاما تقسیم می شوند ثابت شده ا ست که اینترفرونهای بتا احتمال عود بیماری را به نسبت 30% در بیماران ام اس عود کننده بهبود یابنده کاهش داده و پیشرفت بیماری را کند می کنند اینترفرونها به صورت تزریقی وجود دارند و مقدار و نحوه تزریق آنها متفاوت است یک بار در هفته ، یک روز در میان ، یا سه روز در هفته اینترفرون بتا در بیماری ام اس پیشرونده ثانویه موثر می باشد اما دلایل کافی برای تاثیر آن در نوع ام اس پیشرونده از ابتدای بیماری در دست نیست .
کجا می توان اطلاعات بیشتری درباره بیماری ام اس به دست آورد ؟
امید است پس از خواندن این بروشور اطلاعات و توصیه های کاربردی درباره نحوه ادامه زندگی با بیماری به دست آورده باشید .
بدانید علیر غم ابتلا به بیماری ام اس، هنوز می توانید زندگی را به نحو مطلوب ادامه دهید ، مشروط بر اینکه با شرایط جدید و متغیر هماهنگ شوید .
برای کسب اطلاعات بیشتر درباه بیماری ام اس با پزشک خود مشورت نمائید .
تاریخ : شنبه 92/9/30 | 3:26 عصر | نویسنده : سجاد دوستی | نظر
.: Weblog Themes By Pichak :.
